Μετατραυματικό στρες είναι η αντίδραση που μπορεί να αναπτύξει κάποιος που υπήρξε θύμα ενός βίαιου γεγονότος, ήταν αυτόπτης μάρτυρας σε αυτό, ή έμαθε ότι ένα τραυματικό γεγονός συνέβη σε κάποιον που γνωρίζει. Ως τραυματικό γεγονός ορίζεται οποιοδήποτε συμβάν που απειλεί τη σωματική ή συναισθηματική ακεραιότητα ενός ατόμου ή μιας ομάδας ατόμων. Τέτοια περιστατικά μπορεί να είναι ο πόλεμος, οι τρομοκρατικές ενέργειες, ο βιασμός, η σεξουαλική παρενόχληση κ.λ.π.

Χαρακτηριστικά συμπτώματα που εμφανίζουν τα άτομα με μετατραυματικό στρες είναι:

• Η αναβίωση του γεγονότος: το άτομο ξαναζεί το συμβάν είτε μέσω ονείρων είτε μέσω έντονων και ζωντανών αναμνήσεων.
• Το συναισθηματικό μούδιασμα και η απόσυρση από τον κοινωνικό περίγυρο, την εργασία ή τις δραστηριότητες που παλιά ευχαριστούσαν το άτομο.
• Η αποφυγή καταστάσεων, ανθρώπων και τοποθεσιών που μπορεί να θυμίσουν στο άτομο το τραυματικό γεγονός. Το άτομο αποφεύγει και νοερές καταστάσεις που μπορεί να του θυμίσουν το τραύμα, όπως συζητήσεις, συναισθήματα και σκέψεις. Πολύ συχνά η αποφυγή αυτή είναι τόσο έντονη, που το άτομο αδυνατεί να θυμηθεί μία σημαντική πλευρά του τραυματικού γεγονότος.
• Το άτομο μπορεί επίσης να παρουσιάσει συμπτώματα έντονης υπερδιέγερσης, όπως ευερεθιστότητα, δυσκολία στον ύπνο, εκρήξεις θυμού, δυσκολία στη συγκέντρωση και υπερεπαγρύπνηση.

Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται συνήθως μέσα στους τρεις πρώτους μήνες από τότε που έλαβε χώρα το γεγονός, αν και υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που εμφάνισαν συμπτώματα μετά από κάποια χρόνια. Επίσης, οι αλλαγές στη συμπεριφορά που αναφέρθηκαν παραπάνω στις περισσότερες περιπτώσεις υποχωρούν σταδιακά μέσα σε λίγο καιρό. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις ασθενών που υποφέρουν χρόνια από μετατραυματικό στρες, ή που αυτό λειτούργησε ως υπόβαθρο για να αναπτύξουν κάποια άλλη διαταραχή όπως κατάθλιψη ή κατάχρηση ουσιών.

Με βάση τα παραπάνω, η εικόνα που παρουσιάζει το άτομο που αναπτύσσει μετατραυματικό στρες είναι είτε του έντονα τρομαγμένου, που κοιτάζει γύρω του αγχωμένος στο άκουσμα του παραμικρού θορύβου, τρομάζει πολύ εύκολα και γενικά είναι πολύ νευρικός, είτε αυτή του αποστασιοποιημένου, σαν το άτομο δηλαδή να έχει περιορίσει τα συναισθήματα, τις αντιδράσεις και τις δραστηριότητές του στο ελάχιστο. Αυτές οι αντιδράσεις, όσο και αν διαφέρουν μεταξύ τους, είναι φυσιολογικές απαντήσεις στο φόβο για τη σωματική και συναισθηματική ακεραιότητα που διατηρεί το άτομο ακόμα και μετά το πέρας του γεγονότος που τον συντάραξε.